NGHỆ SĨ TRẺ VIỆT NAM TÌM CẢM HỨNG TỪ NÉT VĂN HÓA VÀ NGHỆ THUẬT VIỆT

1. Ảnh hưởng của văn hóa ngoại lai và sự thoái trào của nét văn hóa truyền thống Việt Nam trong bối cảnh hiện đại.

Trong thời đại AI đang ngày càng thống trị nhiều lĩnh vực trong cuộc sống, những ảnh hưởng lớn từ văn hoá ngoại lai đến từ những làn sóng văn hoá đại chúng như K-Pop, US-UK, vv, nhiều câu hỏi đặt ra về sự thoái trào của nét văn hoá truyền thống Việt Nam, nhất là đối với thế hệ nghệ sĩ trẻ tuổi mới. 

Nếu ở giai đoạn từ đầu những năm 2000-2010, các tác phẩm sáng tạo của nghệ sĩ Việt thiên về yếu tố ngoại lai nhiều hơn, trong một thập kỷ trở lại đây, những hình ảnh tưởng đã thuộc về quá khứ xa vời như những chiếc mặt nạ tuồng, những thiếu nữ trong bộ áo dài, hay hình ảnh quen thuộc trong tranh Đông Hồ được hàng loạt nghệ sĩ Việt chọn đưa vào tác phẩm của mình. Một phong trào lần về quá khứ để làm mới những nét văn hoá dân gian ra đời, rầm rộ và đầy sức thu hút. Từ nền tảng mạng xã hội cho đến các tác phẩm tranh kỹ thuật số đương đại, bóng dáng của những yếu tố văn hoá truyền thống trở thành một kiểu DNA mới giúp nhận diện phong cách và nguồn cảm hứng của nhiều nghệ sĩ Việt không chỉ ở trong nước mà còn với khán giả quốc tế. 

2. Dự án "Đương đại hóa Tranh Đông Hồ" của Highland

Vào năm 2018, Highland ra mắt dự án cộng đồng có tên “Đương đại hoá Tranh Đông Hồ", nhằm khuyến khích các nghệ sĩ digital trẻ tuổi làm mới những tác phẩm tranh Đông Hồ đã gắn bó với không biết bao thế hệ người Việt Nam. Thành quả của dự án, bộ tranh “Đương đại hoá Đông Hồ" gồm 13 tác phẩm tranh kinh điển được “làm mới" bởi các nghệ sĩ trẻ Phạm Quang Phúc, Nguyễn Thị Phương Trinh và Phạm Rồng. Mỗi tác phẩm được thổi vào một tinh thần mới, trẻ trung hơn, như bức họa Cậu bé ôm gà cầm trên tay chiếc điện thoại, bức Đánh đu tái hiện một ngày hội chơi xuân của thời hiện đại với việc hát karaoke, nhảy đầm, hay nghệ sĩ chơi DJ, tác phẩm “Se duyên" được biến tấu với đôi nam nữ nghe headphone cùng bà nguyệt đeo khẩu trang và kính râm… Với cách thể hiện đầy sáng tạo bắt nguồn từ sự hiểu biết về ý nghĩa, nét vẽ cũng như bố cục của những bức tranh Đông Hồ, 3 hoạ sĩ của dự án một lần nữa đưa Tranh Đông Hồ vào tâm điểm của bản đồ nghệ thuật. Cùng với đó, sự xuất hiện của những tác phẩm này khiến giới trẻ ngày càng tò mò hơn, muốn tìm hiểm thêm nhiều hơn những nét văn hoá dân gian tưởng đã trở nên mai một. 

3. Tranh dân gian trong tác phẩm của nghệ sĩ trẻ

Cũng với cảm hứng tranh dân gian, hoạ sĩ Thái Linh có nguồn cảm hứng lớn từ hình ảnh Chú Bé Đậu trong tranh Đông Hồ. Đây cũng là nhân vật được Thái Linh thể hiện qua nhiều bức hoạ digital của mình, và trở thành một điểm nhấn mang cái tên Thái Linh đến với thế giới các họa sĩ trẻ Việt Nam rất được công chúng quan tâm. Thái Linh cũng chị ảnh hưởng từ góc nhìn hài hước và châm biếm từ tranh dân gian, để từ đó hoạ sĩ này chọn truyền tải những thông điệp của thời hiện đại thông qua những hình ảnh mới mẻ, đặc trưng phong cách chính mình. 

Yếu tố Việt Nam với nhiều nghệ sĩ trẻ, là một kho tàng dồi dào bất tận để khám phá cho những tác phẩm sáng tạo của mình. Càng tìm tòi, càng hiểu sâu, họ sẽ càng tìm ra những sự gắn kết với phong cách cá nhân, để sáng tạo dựa vào điểm chung đó. Với hoạ sĩ minh hoạ Nguyễn Quốc Trí, tranh lụa và mỹ thuật Việt Nam giai đoạn Đông Dương chính là chìa khoá để Trí khám phá thế giới hội hoạ của chính mình. Mỹ thuật Việt Nam được Trí tiếp cận thông qua nét mặt, trang phục, cử chỉ của nhân vật, những tác phẩm của hoạ sĩ này cũng được biết đến bởi việc tái hiện những yếu tố và tinh thần của mỹ thuật Việt Nam thời xưa. Từ những bộ cổ phục cho đến nét vẽ mềm mại diễn tả người phụ nữ Việt, các tác phẩm của Trí khiến người xem có cảm giác lên một cỗ máy thời gian để tìm về quá khứ, và để tiếp cận một thời vàng son của mỹ thuật Việt Nam hiện đại. 

Thời đại 4.0 tưởng chừng ngăn trở người trẻ Việt tìm về cội nguồn, nhưng trái lại, chính bởi tiến bộ khoa học kỹ thuật, các nghệ sĩ trẻ đã và đang được tiếp cận một nguồn tri thức khổng lồ để vừa học hỏi cái mới, vừa tìm tòi cái cũ. Quả ngọt là quá trình kết hợp giữa hai thế giới này, và để biến những yếu tố truyền thống trở thành một kiểu xu hướng mới trong thế giới sáng tạo không ngừng nghỉ ở Việt Nam. 

Hình ảnh: Tổng hợp (Highland, Thái Linh, Nguyễn Quốc Trí)

-----------------------------------

Liên hệ Lady Maja:

Email: lienhe@ladymaja.com

Facebook: #ladymaja.art

Zalo: 0325736689 (Lady Maja)

Hotline: 0287.105.6689