TRƯỜNG PHÁI ẤN TƯỢNG MỞ RA KỶ NGUYÊN SÁNG TẠO ĐỘT PHÁ

TRƯỜNG PHÁI ẤN TƯỢNG MỞ RA KỶ NGUYÊN SÁNG TẠO ĐỘT PHÁ

Ít ai biết rằng, tên gọi Ấn tượng xuất phát từ một lời chế giễu của nhà phê bình Louis Leroy khi ông nhìn thấy bức tranh "Impression, Sunrise" của Claude Monet. Nhưng sự châm chọc ấy lại vô tình tạo nên tên gọi cho một trong những trường phái hội họa vĩ đại nhất!

Trong bài báo "L'Exposition des Impressionnistes" in trên tờ Le Charivari, đã đặt ra thuật ngữ Ấn tượng. Trường phái Ấn tượng không chỉ mang đến một cách tiếp cận mới mà còn mở ra cánh cửa cho sự tự do sáng tạo vô hạn, dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ của nghệ thuật hiện đại.

1. Nguồn Gốc Và Bối Cảnh Lịch Sử

1.1 Bối cảnh xã hội châu Âu vào thế kỷ 19

Vào thế kỷ 19, châu Âu nói chung và Pháp nói riêng đang chứng kiến những thay đổi lớn về kinh tế và xã hội do tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp. Sự phát triển của máy móc, công nghệ và đời sống đô thị tạo nên một bức tranh xã hội mới. Trong lĩnh vực nghệ thuật, Salon de Paris, một triển lãm do nhà nước tổ chức thống trị nền mỹ thuật châu Âu. Tuy nhiên, sự bảo thủ của giới nghệ thuật truyền thống đã khiến nhiều nghệ sĩ trẻ cảm thấy bị bó buộc trong việc thể hiện bản thân.

1.2 Những nghệ sĩ tiên phong và các tác phẩm đầu tiên

Trường phái Ấn tượng xuất hiện như một phản ứng trước sự khắc khe của giới nghệ thuật truyền thống. Những nghệ sĩ như Claude Monet, Édouard Manet, Pierre-Auguste Renoir, Camille Pissarro và Alfred Sisley là những người tiên phong trong phong trào này. Một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất, Impression, Sunrise (1872) của Claude Monet đã khai sinh tên gọi cho trường phái này khi bị nhà phê bình Louis Leroy châm biếm là chỉ mang lại "ấn tượng" mờ ảo thay vì thể hiện chi tiết rõ ràng.

Chân dung họa sĩ Claude Monet

2. Đặc Điểm Nổi Bật Của Trường Phái Ấn Tượng

2.1 Kỹ thuật sử dụng màu sắc và ánh sáng

Một trong những đặc điểm nổi bật của tranh Ấn tượng là cách sử dụng màu sắc và ánh sáng để tạo ra cảm giác về thời gian và không gian. Thay vì tập trung vào các đường nét chi tiết, các họa sĩ của trường phái Ấn tượng sử dụng những mảng màu lớn, tương phản và đôi khi không pha trộn để mô tả ánh sáng phản chiếu từ các vật thể. Điều này tạo ra cảm giác rung động và thoáng qua mà các nghệ sĩ muốn truyền tải, đặc biệt là tái hiện cảnh vật thiên nhiên.

2.2 Tự do thể hiện cảm xúc

Trường phái Ấn tượng mang tính cách mạng ở chỗ nó từ bỏ lối vẽ hiện thực tỉ mỉ, thay vào đó là cách thể hiện cảnh vật theo cảm xúc cá nhân. Các nghệ sĩ không còn gò bó bởi những quy chuẩn cứng nhắc của hội họa cổ điển mà tự do sáng tạo để ghi lại những khoảnh khắc của đời sống thường ngày.

2.3 Cách vẽ ngoài trời

Một trong những điểm đặc trưng của trường phái Ấn tượng là kỹ thuật vẽ ngoài trời, hay còn gọi là en plein air. Thay vì làm việc trong studio, các họa sĩ Ấn tượng ưa chuộng việc ra ngoài để trực tiếp cảm nhận cảnh vật và ánh sáng tự nhiên. Điều này giúp họ nắm bắt được những thay đổi của ánh sáng theo từng thời điểm trong ngày và phản ánh chính xác hơn không khí của bức tranh.

3. Hành Trình Đến Với Sự Công Nhận

3.1 Sự từ chối của Salon de Paris và các triển lãm độc lập

Ban đầu, trường phái Ấn tượng không được công nhận và bị giới phê bình cũng như Salon de Paris (triển lãm chính thức của nhà nước) bác bỏ. Các tác phẩm Ấn tượng bị chỉ trích vì không tuân thủ theo các tiêu chuẩn hội họa cổ điển về hình thức và bố cục. Họa sĩ Édouard Manet từng bị từ chối thẳng thừng khi gửi các tác phẩm của mình đến Salon, dẫn đến việc các họa sĩ Ấn tượng tổ chức các triển lãm độc lập để giới thiệu tác phẩm của mình.

3.2 Triển lãm Ấn tượng độc lập (1874)

Năm 1874, nhóm họa sĩ Ấn tượng tổ chức triển lãm đầu tiên tại Paris, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử nghệ thuật. Mặc dù triển lãm ban đầu không nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ công chúng nhưng qua các lần tổ chức, các nghệ sĩ Ấn tượng dần thu hút được sự chú ý và lòng tin của những nhà sưu tập và người yêu nghệ thuật.

4. Ảnh Hưởng Đến Các Trường Phái Nghệ Thuật Khác

4.1 Sự lan tỏa của trường phái Ấn tượng trên toàn cầu

Trường phái Ấn tượng không chỉ giới hạn tại Pháp mà còn nhanh chóng lan rộng trên toàn cầu, trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều thế hệ họa sĩ. Những đặc điểm của Ấn tượng như tự do sáng tạo, màu sắc sống động và sự tập trung vào ánh sáng đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển của nhiều trường phái sau này, từ Hậu Ấn tượng (Post-Impressionism) đến Trường phái Dã thú (Fauvism).

Tác phẩm Vườn hoa tím của họa sĩ Claude Monet

4.2 Ảnh hưởng đến mỹ thuật Việt Nam

Tại Việt Nam, trường phái Ấn tượng cũng có tác động mạnh mẽ đến các thế hệ họa sĩ hiện đại, đặc biệt là trong việc sáng tạo các tác phẩm về cảnh sắc thiên nhiên và đời sống. Những nghệ sĩ như Lê Phổ, Nguyễn Phan Chánh, Mai Trung Thứ đã tiếp thu tinh hoa của trường phái này để phát triển nghệ thuật Việt Nam với bản sắc riêng.

5. Trường Phái Ấn Tượng Và Nghệ Thuật Hiện Đại

5.1 Trường phái Ấn tượng trong nghệ thuật đương đại

Impressionism đã định hình nghệ thuật hiện đại bằng cách giải phóng các giới hạn sáng tạo và mở ra con đường cho nhiều trường phái nghệ thuật mới. Những khái niệm về tự do sáng tạo, sự biểu cảm cá nhân và cách thể hiện độc đáo vẫn tiếp tục được phát triển và cải tiến trong nhiều lĩnh vực nghệ thuật ngày nay.

5.2 Impressionism và nghệ thuật ngày nay

Hiện nay, trường phái Ấn tượng vẫn còn sống động qua các tác phẩm nghệ thuật, triển lãm và sưu tập trên khắp thế giới. Sự tập trung vào ánh sáng, màu sắc và cảm xúc cá nhân đã làm cho trường phái này trở thành một nguồn cảm hứng vô tận cho các nghệ sĩ hiện đại, đặc biệt là trong các lĩnh vực hội họa, thiết kế và nhiếp ảnh.

Tổng Kết

Trường phái Ấn tượng không chỉ tạo ra một cuộc cách mạng trong cách người nghệ sĩ nhìn nhận thế giới xung quanh, mà còn mở ra một kỷ nguyên mới của sự tự do trong sáng tạo. Bằng việc thay đổi cách sử dụng màu sắc và ánh sáng, trường phái này đã phá vỡ mọi quy chuẩn truyền thống để mở đường cho nghệ thuật hiện đại và đương đại. Impressionism không chỉ đơn thuần là một phong trào nghệ thuật mà còn là biểu tượng của sự đổi mới và sáng tạo không ngừng trong hội họa.

-------------------------------------------------

Lady Maja - Tranh Việt, Văn hoá Việt

Email: lienhe@ladymaja.com

Shopee: https://shopee.vn/ladymaja

Website: https://www.ladymaja.com/

Fanpage: https://www.facebook.com/ladymaja.art

Hotline: 0287.105.6689

Địa chỉ: Tòa nhà QTSC 9, Công Viên Phần mềm Quang Trung, Q.12, TP. HCM